مرور ادبیات و سوابق مربوطه (بیان مختصر پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور پیرامون موضوع تحقیق و نتایج آنها و مرور ادبیات و چارچوب نظری تحقیق):
سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که امروزه در بررسی‌های اقتصادی و اجتماعی جوامع مطرح می‌باشد. سرمایه اجتماعی در یک جامعه، متاثر از عملکرد خانواده، نهادهای آموزشی و اجتماعی بوده و مبتنی بر عوامل فرهنگی و اجتماعی بیشماری است که شناسایی آنها به عنوان عوامل موثر بر رفتار فردی و جمعی، ضروری بوده و می‌تو‌اند سلامت روانی و اجتماعی افراد جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. سلامت روانی و اجتماعی افراد، از الگوهای اعتماد و تعاملات دوجانبه افراد در یک جامعه نشات می‌گیرد و تابع مشارکت بین فردی و جمعی است. در هسته اصلی سرمایه اجتماعی، هنجارها و شبکه‌ها قرار دارند که فرد را قادر به پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای پرخطر نموده، سلامت جامعه را تامین می‌نمایند.
خطرپذیری به رفتارهایی گفته می‌شود که احتمال پیامد منفی و مخرب جسمی، روانی و اجتماعی را برای فرد افزایش دهد. نظریات مختلفی پیرامون خطرپذیری وجود دارد که شامل رویکرد شناختی عاطفی، اجتماعی شناختی و روان شناختی می‌گردد. این رویکردها، خانواده را به عنوان اولین نهاد جامعه پذیری و نهادهای آموزشی را دومین منابع الگوپذیری رفتار می‌دانند که نقش مهمی در آموزش مستقیم و غیرمستقیم جوانان و نوجوانان و هدایت و حمایت آنها از آسیب‌های اجتماعی دارند.
در این فصل، ابتدا پیشینه مطالعاتی راجع به مفاهیم کلیدی پژوهش یعنی سرمایه اجتماعی و خطرپذیری مورد بحث قرار گرفته و سپس مطالعات انجام شده پیرامون موضوع ارائه گردیده است.

زمینه تاریخی سرمایه اجتماعی
بحث پیرامون سرمایه اجتماعی برای اولین بار، در سال ۱۹۱۶، توسط هانی فان ، از دانشگاه ویرجینیای غربی مطرح شد، اما علیرغم اهمیت آن در تحقیقات اجتماعی، تا سال ۱۹۶۱ که توسط جین جاکوب در برنامه ریزی به کار برده شد، شکل جدی به خود نگرفت. اگر بخواهیم کاربردها، اهداف و تعاریف سرمایه اجتماعی را مورد بحث قرار دهیم و پیشینه این مفهوم را در آرای دانشمندان گذشته و حال جستجو نماییم، باید این ردیابی را از کتاب «سرمایه» کارل مارکس آغاز کنیم. او در این کتاب به مسئله «همبستگی از روی اجبار و ضرورت» می‌پردازد. بدین معنی که شرایط منفی و بحرانی، افراد را به سوی استفاده از انرژی و توانایی‌های بالقوه جمعی، توسل به پشتیبانی یکدیگر و استفاده از پتانسیل‌های گروهی ترغیب می‌کند. رویکرد دیگر، در آرای جورج زیمل قابل بازشناسی است، جایی که او از مفهوم «داد و ستد» صحبت می‌کند. مبنای این نظریه بر این نکته استوار است که افراد، توقع دارند تا کمک و لطفی که نشان می‌دهند، جبران شود. رویکرد دیگری که اثرات عمیق و نسبتا فراگیری بر جای گذاشت، مباحثی است که با امیل دورکیم آغاز و پس از او با پارسونز پیگیری شد. این افراد به طرح مفهوم ارزش پرداختند؛ یعنی تعهداتی که مبنای آنها ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی است. از جریانات فکری تأثیرگذار دیگر، باید از ماکس وبر نام برد. مباحثی که وبر مطرح می‌کند، مفاهیمی است که به مفهوم «اعتماد» معطوف است، یعنی آمادگی افراد برای این که در یک متن اجتماعی و در روابط اجتماعی بپذیرند که باید به سایر افراد، اعتماد داشته باشند و البته به همان نحو، سایرین نیز باید از خود، اعتماد نشان بدهند (آیباغی اصفهانی، ۱۳۸۷).
تعریف سرمایه اجتماعی و نظریات پیرامون آن
سرمایه اجتماعی از نظر محتوا دامنه بسیار گسترده ای همچون انرژی جامعه، روحیه اجتماعی، قیودات اجتماعی، صفات مدنی، شبکه‌های اجتماعی، دوستی‌های توسعه یافته، زندگی اجتماعی، منابع اجتماعی و شبکه‌های رسمی و غیر رسمی را در بر می‌گیرد.
پوتنام (۲۰۰۱)، چهار دلیل را برای ارتباط سرمایه اجتماعی و ابعاد مختلف سلامت برشمرده است. اول اینکه، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند کمک‌های مادی قابل توجهی را فراهم آورند و زمینه کاهش اضطراب را فراهم کنند؛ دوم اینکه، این شبکه‌ها می‌توانند هنجارهای رفتاری و بهداشتی را تقویت کنند؛ سوم اینکه، زمینه استفاده از خدمات درمانی مناسب را ایجاد نمایند و نهایت اینکه، تعاملات اجتماعی می‌تو‌اند سیستم ایمنی بدن را تقویت نمایند. به نظر وی سرمایه اجتماعی شامل شبکه‌های اجتماعی، ارتباط متقابل، اعتماد و قابلیت اطمینان می‌گردد که می¬توانند با ایجاد و تسهیل امکانات هماهنگ، کارایی جامعه را بهبود بخشند. از دیدگاه وی، منابع سرمایه اجتماعی مانند اعتماد، هنجارها و شبکه‌ها خود تقویت¬کننده بوده و به تعادل اجتماعی با سطح بالایی از همکاری، اعتماد، تعامل متقابل، مشارکت و رفاه جمعی منجر می¬شوند؛ در حالی که فقدان این ویژگی‌ها می‌توانند بی اعتمادی، سوء استفاده، آسیب اجتماعی، انزوا و رکود را موجب گردند (دلفروز، ۱۳۸۰)…..

پروپوزال رشته روانشناسی گرایش مدرسه

۳۰صفحه

فرمت ورد آفیس

۶۰۰۰ تومان